Projectau ac Arddangosfeydd

Artcadia

Barbara Bartl, Rheolwr yr Amgueddfa ac Oriel Gelf, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

11 Mawrth 2025 | munud i ddarllen

Celfyddyd gyfoes yn ysbrydoli project llesiant yng Nghasnewydd  

Wedi'i leoli yng Nghanolfan Dreftadaeth Arcêd y Farchnad Casnewydd, fe wnaeth yr artist lleol Nathan Sheen gyflwyno aelodau'r project i gasgliad cenedlaethol celfyddyd gyfoes Celf ar y Cyd. Gyda'i gilydd, buon nhw’n darganfod gweithiau celf ysbrydoledig a dysgu am gymhellion a phrosesau'r artistiaid wrth greu'r darnau celf yn y lle cyntaf. Mewn sesiynau wythnosol, rhoddwyd cyfle i'r criw ddefnyddio dulliau tebyg yn eu crefftwaith eu hunain. Gan weithio gyda chlai gan mwyaf, mae ganddyn nhw eu casgliad eu hunain o waith erbyn hyn a oedd i’w weld mewn arddangosfa ffenestr yn yr arcêd fel rhan o fenter Art on the Hill 2024, sy'n dathlu artistiaid a phobl greadigol y ddinas.

Artcadia, Dangosiad yn ffenest Canolfan Dreftadaeth Arcêd y Farchnad, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

"Roedd yn broject gwych i fod yn rhan ohono", meddai Nathan. "Dwi'n awchu am y cyfle i rannu fy mrwdfrydedd am waith celf a manteision pwerus bod yn greadigol. Roedd gweld pobl yn magu hyder ac yn defnyddio'r technegau a gyflwynais yn y sesiynau, yn brofiad gwerth chweil."

Artcadia, Gwaith Magda, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

Cafodd Magda ei hysbrydoli gan Yr Ochr Arall (rhan) gan Geng Xue.

Amgueddfa Cymru
, Geng Xue
© Geng Xue/Amgueddfa Cymru

"Roedd y delweddau ... yn gwneud i mi feddwl am ddŵr, y môr, bywyd a chreaduriaid y môr, hefyd y rhai sydd wedi'u gwreiddio'n ddwfn yn ein mythau fel môr-forynion ... a Gwenhidwy, y fenyw wen Gymreig." Cafodd Magda ei denu gan symbolaeth mewn ffurfiau fel doliau porslen o feddyginiaeth Tsieineaidd hefyd, sy'n symbol o anhwylderau, a thrwy weithio gyda chlai teimlai ei bod yn cael ei hannog i roi ffurf i deimladau.

Artcadia, Gwaith Adele, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

Fe wnaeth Empirical Jungle gan Richard Deacon ysbrydoli Adele.

Amgueddfa Cymru
DEACON, Richard
© Richard Deacon/Amgueddfa Cymru

"Mae gweithio gyda chlai yn tawelu'r meddwl. Does dim ots nad ydw i'n artist enwog ..." meddai Adele, 'yr unig beth sy'n bwysig yw fy mod i'n mwynhau gweithio gyda chlai. Rwy'n mwynhau ei deimlad yn fy nwylo ac yn hoffi'r siapiau dwi'n eu gwneud".

Artcadia, Gwaith Cath, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

Dim ond un o'r darnau niferus a ddenodd sylw Cath oedd Black and White Pot with Base gan Alison Britton.

Amgueddfa Cymru
Britton, Alison
© Alison Britton/Amgueddfa Cymru

"Roedd y sesiynau wythnosol yn brofiad cadarnhaol ac maen nhw wedi gwneud byd o wahaniaeth i'm hiechyd meddwl a llesiant, ac rwyf wedi cwrdd â phobl hyfryd yn y grŵp. Rwy'n teimlo mor ffodus fy mod wedi gallu mynychu'r sesiynau rhad ac am ddim hyn a phrofi'r broses o'r dechrau i'r diwedd – creu fy narnau, eu gwydro a'u tanio i fod yn waith celf gorffenedig."

Artcadia, Gwaith-ar-waith David, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

Artcadia, Gwaith-ar-waith David, Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd

Cafodd David ei ysbrydoli gan Cŵn Gwyllt, gan Catrin Howell

Amgueddfa Cymru
Howell, Catrin
© Catrin Howell/Amgueddfa Cymru

"Fe wnaeth y gwaith hwn fy annog i geisio ail-greu un o'r cŵn mewn clai", esbonia David. "Ro'n i'n eithaf hapus gyda'r canlyniad diolch i arweiniad Nathan gan mai hwn oedd y tro cyntaf i mi weithio gyda chlai." Aeth David ati i greu siapiau anifeiliaid eraill hefyd.

Cafodd y project gryn effaith ar iechyd meddwl a llesiant y rhai fu'n cymryd rhan, ac mae'r gweithiau a grëwyd yn dweud y cyfan.


Share

More like this

Clogfaen Pren 1978-2015
Amgueddfa ac Oriel Gelf Casnewydd
Stiwdio gyda Menyg yn Storiel, gweld casgliad y Llyfrgell mewn Gofod Newydd
Phoebe Murray-Hobbs, Swyddog Benthyciadau Cymunedol, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Tirnodau Personol
Michal Iwanowski
Celf Mewn Ysbytai: Bwrdd Iechyd Addysgu Powys
Sara Treble-Parry, Steph Roberts a Siân Lile-Pastore
Lan yr Afon
Julian McKenny
Morlun Bach
Lucy Purrington
Thyrza Anne Leyshon: Eicon y Portreadau Miniatur o Gymru
Imogen Tingey, Cynorthwyydd Arddangosfeydd, Oriel Gelf Glynn Vivian
Dylunio GIFs Cymraeg
Sioned Young, Mwydro
Cerdded Adref
Dagmar Bennett
Teulu Wakelin: chwarter canrif o gefnogaeth i artistiaid cyfoes
Andrea Powell, Cynorthwyydd Arddangosfeydd, Oriel Gelf Glynn Vivian
Helen Sear (g.1955)
Mari Griffith
David Nash (g.1945)
Mari Griffith
Rhyfel Mawr Glo Cymru
Maddie Webb, Curadur Gweithiau ar Bapur, Amgueddfa Cymru
Ymdeimlad o Le
Jon Pountney
Toriad
Ffin Jordão
Cadwraeth Paentiadau George Poole
Sarah Bayliss, Uwch Gadwraethwr Paentiadau, Amgueddfa Cymru
Frank Auerbach: Pen E.O.W
James Milne, Technegydd CELF, Ffotograffiaeth gan Rhian Israel, CELF
Ymson ar draeth
Iestyn Tyne
Tyrrau Mawr ar grwydr i Lanbedrog
Gwyn Jones, Alex Boyd Jones, Zoe Lewthwaite, Plas Glyn-y-Weddw
Gweithio gydag artist
Rhian Israel, Swyddog Ffotograffiaeth, CELF
Llwybr Tref Gŵyl Grefft
Rachel Vater, Cynorthwyydd Yr Oriel, Oriel Myrddin
Panopticon
Tina Rogers
Y Cyffredin
Ayesha Khan
Mapiau, celf, a dadgoloneiddio
Ellie King, Curadur Cynorthwyol Mapiau, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Dadgoloneiddio’r Casgliad Celf Cenedlaethol
Morfudd Bevan, Curadur Celf, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Delfryd a Diwydiant: Curadu'r arddangosfa yn Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Mari Elin Jones, Swyddog Dehongli, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Dan ddŵr sy'n llifo
Geraint Ross Evans
Golygfa Ddyrchafedig
Geraint Ross Evans
'Arhoswch adre'
Gwynfor Dafydd
Cardiau Post Protest
Osian Grifford
David Garner: Wylo
Nicholas Thornton a Ceri Jones, Amgueddfa Cymru
Storiel: Comisiynau Artistiaid
Esther Elin Roberts, Swyddog Celf Gweledol, Storiel
Collage Fabrig Scrap
Ella Louise Jones
Teulu
Ffion Rhys, Curadur, Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth
Arddangosfa Teulu, Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth
Ffion Rhys, Curadur ac Elin Vaughan Crowley, Artist - Canolfan y Celfyddydau Aberystwyth
Oriel Myrddin: Comisiynau Artistiaid
Rachel Vater, Oriel Myrddin
Arnofio
Arddun Rhiannon
Geng Xue (g.1983)
Mari Griffith
Cerddi newydd gan ddisgyblion Cymru
Sean Kenny, Uwch Swyddog Addysg, Amgueddfa Cymru
Dhruva Mistry: O’r astudiaeth i’r cerflunwaith
Carys Tudor, Curadur Digidol: Celf, Amgueddfa Cymru
Tu ôl i'r llen: Cadwraeth
Sarah Bayliss a Kitty Caiden, Amgueddfa Cymru
Darn Canol Bwrdd Con Brio: Comisiwn Ymddiriedolaeth P&O Makower
Andrew Renton, Pennaeth Casgliadau Dylunio, Amgueddfa Cymru
Arddangosfa Cyfoes: Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Morfudd Bevan a Nia Dafydd, Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Yr Eda
Llio Maddocks
Cymharu dau artist: John Selway a Denys Short
Nicholas Thornton, Pennaeth Celf Gain a Chelf Gyfoes, Amgueddfa Cymru
Caffaeliad newydd: Pulped Fiction gan David Shrigley
Carys Tudor, Curadur Digidol: Celf, Amgueddfa Cymru
Cerflunwaith Prydeinig Newydd yr wythdegau
Jennifer Dudley, Curadur Rheoli Casgliadau Celf a Hygyrchedd, Amgueddfa Cymru
Toredig Ond Prydferth
Apekshit Sharma, Intern Curadurol, Amgueddfa Cymru
Five Minutes
Mari Ellis Dunning
Swyn I
Efa Lois
Gesiye (g. 1992)
Mari Griffith
Eich Map Chi o’r Byd
Michal Iwanowski
Tirlun Anhysbys
Evie Banks
Crogdlws
Lydia Niziblian
Calon yn Deilchion
Tanyaradzwa Chiganze
Beth sy’n bosib ei wneud mewn oriel?
Sean Kenny, Uwch Swyddog Addysg, Amgueddfa Cymru
Dwylo ar Dreftadaeth: Codi’r Llen ar Gaffael
Neil Lebeter ac Umulkhayr Mohamed
Rheolau Celf? Sgwrs gyda’r artist Caroline Walker
Carys Tudor, Curadur Digidol: Celf, Amgueddfa Cymru
Siarad â Phlant am Gelf
Sian Lile Pastore
Pêl-Droed Cymru a Byd Celf
Sean Kenny, Uwch Swyddog Addysg, Amgueddfa Cymru
Rheolau Celf?
Neil Lebeter